Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC), Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı’nın (TGA) iş birliğiyle, sürdürülebilir turizm için küresel standartlar olan GSTC Kriterlerini genişletiyor. Bu genişleme, turizm sektöründeki yiyecek-içecek hizmet sağlayıcıları için yeni bir kriter seti oluşturmayı hedefliyor. Geliştirme süreci devam ederken, bu yeni setin resmi adı belirlenecek. GSTC Kriterlerinin bu yeni seti, turizmle ilgili yiyecek-içecek hizmet sağlayıcıları için sektörün küresel sürdürülebilirlik standartları olarak işlev görecek.
Bu yeni Kriterlerin adı, geliştirme süreci boyunca belirlenerek resmi olarak duyurulacaktır.
Yiyecek ve içecekler, bir destinasyonun somut olmayan mirasının ve turizm tekliflerinin temel bileşenleridir. Artan taleple birlikte, gastronomi turizmi çeşitli bölgelerde önemli gelir oluşturmakta ve istihdamı artırmaktadır. Bununla birlikte, bu sektör çevre, yerel topluluklar ve kültürel miras üzerinde olumsuz etkilere de neden olabilmektedir.
Yeni GSTC Kriterlerinin Geliştirilmesi
Gastronomi turizminin sürekli büyüyen hacmi ve sürdürülebilir turizme artan talep göz önüne alındığında, restoranların uyması gereken sürdürülebilir uygulamaları belirleyen küresel yönergelere ihtiyaç duyulmaktadır. GSTC Kriterleri, sektör aktörlerinin mutfaklarını ve yemek tesislerini daha sürdürülebilir bir şekilde yönetmelerine, sürdürülebilirlik politikaları ve uygulamaları uygulayarak maliyetleri azaltmanın temel unsurlarını anlamalarına ve ekosistemleri, biyoçeşitliliği, yaban hayatını, kültürü ve yerel ekonomileri korumalarına olanak sağlayacaktır.
GSTC, sürdürülebilir turizm için en iyi uygulamaların sektör, destinasyonlar ve gezginler tarafından benimsenmesini ve uygulanmasını sağlamaya kararlıdır. Yeni Kriterlerin geliştirilmesiyle birlikte GSTC, tanınmış Sürdürülebilir Turizm Eğitim Programı’nı genişleterek, restoranlarda ve turizm yiyecek-içecek hizmet sağlayıcılarında sürdürülebilirlikle ilgili yeni bir eğitim programı ekleyecektir.
GSTC CEO’su Randy Durband, “GSTC Kriterlerinin tüm özel setleri, onları geliştirme sürecimizin son derece kapsayıcı olması ve temellerinin Birleşmiş Milletler tarafından geliştirilmiş ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) ile uyumlu olması nedeniyle ‘sürdürülebilir turizm için küresel standartlar’ olarak yaygın şekilde kabul görmektedir,” diye belirtmektedir.
Bu GSTC Kriterlerinin uygulanması, uzun vadede önemli bir etki yaratacaktır. Kriterlerin sürekli kullanımı, olumsuz çevresel etkileri önemli ölçüde azaltabilir, yerel kültürleri ve mutfakları koruyabilir ve sürdürülebilir tüketim ve üretim modellerini destekleyebilir.
Ayrıca, gıda sürdürülebilirliği, Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri ile yakından ilişkilidir. Özellikle Hedef 2 (Açlığa Son), Hedef 3 (Sağlıklı ve Kaliteli Yaşam), Hedef 12 (Sorumlu Tüketim ve Üretim), Hedef 14 (Sudaki Yaşam) ve Hedef 15 (Karasal Yaşam) ile doğrudan bağlantılıdır.
Kriter Geliştirme Süreci
Kriter geliştirme sürecinde, kamu ve özel sektörden en fazla 10 kuruluştan oluşan bir Kriter Geliştirme Danışma Grubu oluşturulacaktır. Bu grubun temel amacı, GSTC Teknik Ekibine uzman görüşü ve yorumlar sunmaktır; ancak GSTC, kriter geliştirme sürecinin tam gözetimini ve kontrolünü elinde tutacaktır. Danışma Grubu ayrıca, restoran sektörünü Kriter Geliştirme sürecinin Kamu İstişaresi ve Fizibilite Değerlendirmesi aşamalarına katılmaya teşvik edecektir.
GSTC’nin Uluslararası Standartlar Komitesi (ISC), tüm geliştirme ve revizyon sürecini denetleyecektir. ‘Çalışma Şartları’nın (TOR) geliştirilmesi ve içeriği, ISEAL Standart Belirleme İyi Uygulama Kuralları’nın gerekliliklerine uymaya çalışmaktadır.
Bu süreç, çevrimiçi ve yüz yüze kamu istişarelerini de içermektedir. Bu istişarelerden biri, Singapur’daki GSTC2024 Konferansı’nda (13-16 Kasım 2024) gerçekleştirilecek bir kamu istişare çalıştayı olacaktır.
Süreç hakkında daha detaylı bilgiye, yeni GSTC Kriter Geliştirme Çalışma Şartları (TOR) belgesinden buradan ulaşılabilir.
Kriter geliştirme sürecinin görsel bir temsili aşağıda gösterilmektedir.
Kilit Katkı Sağlayıcı – Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA)
Türkiye’nin, Türk turizm sektöründe sürdürülebilir uygulamaları hızlandırmak amacıyla 2022 yılında GSTC iş birliğiyle başlatılan Ulusal Sürdürülebilir Turizm Programı’nın uygulanmasındaki başarısının ardından, TGA, yiyecek-içecek sektöründe sürdürülebilir turizmi teşvik etmeye yönelik GSTC’nin küresel çabalarına katkıda bulunarak sürdürülebilirliğe olan bağlılığını göstermektedir.
Türkiye’nin 2022 yılında Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC) ile hükümet düzeyinde anlaşma yapan ilk ülke olduğunu vurgulayan T.C. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy şunları söyledi: “Bu anlaşma kapsamında hazırlanan ‘Türkiye’nin Sürdürülebilir Turizm Programı’ kapsamında şimdiye kadar 18.000’den fazla konaklama tesisini doğruladık ve sertifikalandırdık. Konaklama sektöründeki bu başarının ardından, Sürdürülebilir Turizm Programımızın bir sonraki aşamasını başlatıyor ve çabalarımızı yiyecek-içecek sektörünü de kapsayacak şekilde genişletiyoruz. Yiyecek-içecek sektörü için uygulayacağımız ve dünyada bir kez daha öncülük edecek olan sertifikasyon programı, turizmde sürdürülebilirlik çabalarımızın sürekliliğini gösterirken, aynı zamanda gastronomi alanında GSTC kriterlerine uygun hizmet veren işletmelerimizin sayısını da artıracaktır. Özünde sürdürülebilirlik kavramını benimseyen mutfak kültürümüzle uyum içinde olacak bu programla, dünya çapında sürdürülebilir turizmde örnek ülke olmaya devam edeceğiz.”
Türkiye’nin Pilot Sertifikasyon Testi
TGA, Ulusal Sürdürülebilir Turizm Programı kapsamında bir pilot sertifikasyon programı başlatacaktır. Bu program, restoranların sertifikalandırılmasının fizibilitesini değerlendirmek için GSTC Endüstri Kriterleri ve revize edilmiş göstergelerden elde edilen kriterleri uygulayacaktır.
GSTC Hakkında
Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi® (GSTC®), GSTC Kriterleri olarak bilinen küresel sürdürülebilir standartları oluşturur ve yönetir. Üç set bulunmaktadır: Kamu politikası yapıcıları ve destinasyon yöneticileri için Destinasyon Kriterleri, Oteller ve Tur Operatörleri için Endüstri Kriterleri, ve Mekanlar, Etkinlik Organizatörleri ve Etkinlikler & Sergiler için MICE Kriterleri. Bunlar, dünyanın doğal ve kültürel kaynaklarını korumak ve sürdürmek için herhangi bir turizm işletmesinin veya destinasyonun ulaşmayı hedeflemesi gereken rehber ilkeler ve minimum gerekliliklerdir. Aynı zamanda turizmin koruma ve yoksulluğun azaltılması için bir araç olarak potansiyelini karşılamasını sağlarlar.
GSTC Kriterleri, GSTC’nin oteller/konaklama tesisleri, tur operatörleri ve destinasyonların sürdürülebilir politika ve uygulamalara sahip olduğunu onaylayan Sertifikasyon Kuruluşları için güvence rolünün temelini oluşturur. GSTC doğrudan herhangi bir ürün veya hizmeti sertifikalandırmaz, ancak bunu yapanlara akreditasyon sağlar. GSTC, sürdürülebilir turizmde en iyi uygulamaları gerçekleştirmeye çalışan ulusal ve yerel yönetimler, önde gelen seyahat şirketleri, oteller, tur operatörleri, STK’lar, bireyler ve topluluklar dahil olmak üzere çeşitli ve küresel bir üyeliği temsil eden, bağımsız ve tarafsız, ABD’de kayıtlı 501(c)3 kar amacı gütmeyen bir kuruluştur.
Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA) Hakkında
15 Temmuz 2019 tarihinde kurulan Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (TGA), Türkiye’yi hem iç hem de uluslararası turizm pazarlarında bir marka ve popüler bir destinasyon olarak sunmaya; somut ve somut olmayan doğal, kültürel, biyolojik ve insan yapımı miras varlıklarını keşfetmeye, geliştirmeye ve tanıtmaya; Türkiye’nin turizm kapasitesini artırmaya, turizm yatırımlarının ulusal ekonomideki payını yükseltmeye ve kısa, orta ve uzun vadeli iletişim ve pazarlama faaliyetleriyle hizmet kalitesini artırmaya adanmıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenen turizm strateji ve politikaları doğrultusunda Ajans, Türkiye’nin turizm hedeflerine hizmet etmek, mevcut turizm fırsatlarını dünya çapında tanıtmak ve pazarlamak, aynı zamanda potansiyel turizm alanlarını keşfetmek, geliştirmek ve oluşturmak için tüm tanıtım, pazarlama ve iletişim faaliyetlerini yürütecektir. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın himayesinde faaliyet gösteren Ajans, özel hukuk hükümlerine tabidir.
